Marin Marais 350 jaar geleden geboren

Geplaatst op woensdag 08 november 2006 @ 01:05 , 989 keer bekeken

Marin Marais heeft nooit geweten dat hij eigenlijk in een Mozartjaar geboren werd. Deze Franse gambavirtuoos, leerling van de beroemde Sieur de Sainte-Colombe (zie film "Tous les Matins du Monde"), is van 1656. In feite werd Mozart, kortom, geboren in het eerste Marin Marais-jaar.
Naar aanleiding van de geboorte van Marais, 350 jaar geleden, werden een aantal CD's uitgebracht met werken van hem. 

Marin Marais (Parijs, 31 mei 1656 - Parijs, 15 augustus 1728) was een Franse componist van barokke muziek, grotendeels voor strijkinstrumenten. Het grootste deel van zijn werkzame leven diende hij het Franse hof te Versailles. Hij wordt beschouwd als een belangrijke vertegenwoordiger van de Franse school van bas-viool componisten en was zelf ook een uitstekend violist. Hij componeerde vier opera's, stukken voor trio's (fluit, viool en viola da gamba) en vele composities voor viool en basso continuo. Zijn werk werd tijdens zijn leven volop uitgevoerd en was tot ver buiten de Franse grenzen bekend.

Marais begon zijn muzikale loopbaan als zanger in het koor van Saint-Chapelle. In zijn jonge jaren leerde hij vioolspelen bij Nicolas Hotman en bij violist en componist Monsieur de Saint-Colombe. Hij bekwaamde zich verder als leerling van de toenmalige hofkapelmeester Jean-Baptiste Lully. In 1676 kwam hij als musicus in dienst van het koninklijke hof. Drie jaar later werd hij officieel aangesteld als 'Ordinaire de la chambre du roy pour la viole' (een soort huismeester voor viool in dienst van de koning). In 1685 volgde een benoeming tot solist. Tevens speelde hij in het orkest van de Académie Royale de Musique (Koninklijke Muziekacademie), dat onder leiding stond van Lully. Tot 1715 diende hij onder de Zonnekoning en tot 1725 onder Lodewijk XV.

Marais had 19 kinderen. Een aantal daarvan zou later ook naam maken als musicus.

Marais' composities staan midden in de Franse muzikale traditie van de 17e en 18e eeuw, en vormden daarin volgens tijdgenoten een hoogtepunt. Hij componeerde het meest voor een instrument dat nu bekend staat als de 'viola da gamba', een verzamelnaam voor een negental verschillende soorten bas-viool. Zelf was hij de eerste uitgever van vijf muziekboeken, getiteld Pieces de Violes, een verzameling van meer dan 550 stukken, de meeste voor zijn meest geliefde instrument. Deze composities schreef hij tussen 1686 en 1725.

Composities

  • 5 Albums met composities voor viool en basso continuo (Uitgave: 1686, 1701, 1711, 1717 en 1725); deze albums bevatten ook enkele stukken voor 2 en 3 violen.
  • Albums met stukken voor trio's:
    • Pieces en trios pour les flutes, violons et dessus de viole (1692)
    • La Gamme et les autres morceaux de symphonie pour le violon, la viole et le clavecin (1723)
  • Opera's:
    • Alcide ou Le Triomphe d'Hercule (1693)
    • Ariane et Bacchus (1696)
    • Alcyone (1706)
    • Semele (1709)

Les Folies D'Espagne - suite en mi - le labyrinthe 

Les folies d'Espagne verscheen ook samen met een Suite (allebei uit het 2de boek) en Le Labyrinthe (uit het 4de boek) door Ensemble Spirale met en onder leiding van Marianne Muller in de collectie Sablé bij ZigZagTerritoires (Harmonia Mundi), goed voor een Diapason d'Or.

Binnen de huidige wildgroei aan Europese oude-muziekensembles neemt het Ensemble Spirale een bescheiden plaats in. Gambiste Marianne Muller verzamelde bevriende musici om zich heen om samen het rijke repertoire voor viola da gamba en basso continuo te ontginnen. Dat ze zich in eerste instantie op de muziek van Marin Marais concentreren, is de logica zelve: Marais' gambamuziek is én uitmuntend van kwaliteit én relatief bekend. Als beginnend ensemble is het anderzijds niet vanzelfsprekend je te profileren binnen het uitgebreide scala aan goede Marais-opnamen. Marianne Muller en het Ensemble Spirale scoren vooral goed op het vlak van samenspel. Muller profileert zich niet als een grote soliste, maar integreert zich erg mooi binnen het ensemble. Vooral de sonore basgamba van Sylvia Abramowicz maakt indruk - een gouden zet, historisch verantwoord ook omdat Marais zijn solowerken vaak door een tweede gamba liet begeleiden. Maar ook de andere musici verrassen meermaals met een fijnzinnige versiering of een soepele ritmische toets. Mullers gambaspel is méér dan overtuigend: technisch heel solide, met een veeleer kleine, maar altijd zangerige, heldere toon. Alleen in de langzame delen, zoals in het aangrijpende ,,Tombeau pour Monsieur de Sainte-Colombe'', mist ze net het laatste grammetje expressiviteit. Niet toevallig en geheel terecht is deze cd opgedragen aan de onlangs overleden en alom betreurde gambiste Sophie Watillon. Marianne Muller kan het gemis van Sophie natuurlijk niet opvangen, maar het doet goed dat er nieuwe, jonge talenten op de viola da gamba voor het voetlicht treden.

In de reeks Veritas bij Virgin Classics (EMI) verschenen twee dubbelCDs, één met de Pièces en trio voor fluit, viool en gamba door Musica Pacifica en één met Pièces à deux et à trois basses de viole van Marais en Locke, Couperin, Saint-Colombe en anderen, door Jérôme Hantaï, Kaori Uemura en Alix Verzier op gamba en Pierre Hantaï op clavecimbel. Pièces à trois violes deze keer op L'ange Marais, door Wieland Kuijken op gamba en Les Voix Humaines (ATMA / AMG).

En de nieuwste is (en waarschijnlijk mijn voorkeur):

Marin Marais
Suite d'un Gout Etranger, Pieces de viole 1717

Jordi Savall, viola da gamba
Pierre Hantai, klavecimbel
Philippe Pierlot, gamba
Rolf Lislevand, théorbe
Andrew Lawrence King, harp
Pedro Estevan, slagwerk


Welkom bij Clubs!

Kijk gerust verder op deze club en doe mee.


Of maak zelf een Clubs account aan: